به گزارش وب‌دا خوزستان، دکتر عبدالله رفیعی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اهواز در آیین تجلیل از پژوهشگران برتر دانشگاه که امروز سه‌شنبه ۲۵ آذرماه، به مناسبت هفته پژوهش و با حضور دکتر حاتم بوستانی، رئیس دانشگاه، حجت‌الاسلام سیدمحمدمهدی شفیعی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی اهواز معاونان غذا و دارو، بهداشت، درمان و آموزش، اعضای هیئت علمی، پژوهشگران، روسای دانشکده‌ها و جمعی از مدیران دانشگاهی و دانشجویان در تالار شهدا برگزار شد، گفت: پژوهش فرآیندی زمان‌بر اما زیربنای توسعه پایدار است و با نگاه راهبردی و اثرگذار، می‌تواند جایگاه واقعی دانشگاه را ارتقا دهد.

دکتر رفیعی با بیان این مطلب اظهار داشت: ضرورت عبور از مقاله‌محوری، حرکت به‌سوی پژوهش‌های مسئله‌محور و تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه بسیار حائز اهمیت است.

وی با تشریح فرآیند انتخاب پژوهشگران برتر، گفت: پیش از اعلام اسامی، معیارهای ارزشیابی در شورای پژوهشی دانشگاه بررسی و تصویب شد و انتخاب‌ها صرفاً بر اساس مستندات رسمی و عملکرد پژوهشی انجام گرفت. برای افزایش دقت و کاهش خطا، این فهرست بدون ذکر نام در اختیار جمعی از اساتید برجسته و مدیران پژوهشی ادوار گذشته قرار گرفت تا ارزیابی نهایی انجام شود.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اهواز با اشاره به ماهیت زمان‌بر پژوهش افزود: پژوهش در همه دنیا فرآیندی طولانی‌مدت است و اگر پژوهش بخواهد به محصول، فناوری یا طرح اثرگذار منجر شود، این زمان به‌مراتب طولانی‌تر خواهد بود. بنابراین انتظار رشد سریع و کوتاه‌مدت در پژوهش، با واقعیت‌های علمی همخوانی ندارد.

دکتر رفیعی با تأکید بر اینکه «پژوهش زیربنای توسعه پایدار است»، تصریح کرد: این گزاره یک شعار نیست، بلکه تجربه عملی دانشگاه‌های پیشرفته جهان است؛ در این کشورها صنعت به دنبال دانشگاه حرکت می‌کند، نه بالعکس، زیرا دانشگاه‌های توانمند می‌توانند ارزش افزوده، فناوری و حل مسئله ارائه دهند.

وی با اشاره به نظام ارزیابی پژوهش در وزارت بهداشت، گفت: تنها معاونتی که به‌صورت رسمی رتبه‌بندی می‌شود، معاونت تحقیقات و فناوری است و این ارزیابی ترکیبی از شاخص‌های کمّی و کیفی در حوزه‌هایی مانند تولید علم، ترجمان دانش، فناوری، اثرگذاری و عملکرد پژوهشی است. هرچند سنجش کیفیت کار ساده‌ای نیست، اما این نظام تلاش کرده تعادلی میان کمیت و کیفیت برقرار کند.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اهواز با بیان اینکه بخش قابل توجهی از امتیازات دانشگاه‌ها همچنان از محل مقالات علمی تأمین می‌شود، افزود: مقاله بخش مهمی از پژوهش است، اما پژوهش نباید صرفاً برای تولید مقاله انجام شود؛ مقاله باید در خدمت حل مسئله، تولید فناوری و اثرگذاری اجتماعی باشد، موضوعی که هنوز یکی از چالش‌های اصلی پژوهش در کشور محسوب می‌شود.

دکتر رفیعی با ارائه تحلیلی از روند رتبه‌بندی دانشگاه، اظهار کرد: با وجود افزایش چشمگیر تعداد مقالات دانشگاه در سال‌های اخیر، جایگاه دانشگاه متناسب با این رشد تغییر نکرده است؛ این مسئله نشان می‌دهد رقابت در سطح ملی جدی است و صرف افزایش کمّی تولیدات علمی، تضمین‌کننده ارتقای رتبه نیست.

وی گفت: اگر بخواهیم وضعیت پژوهش دانشگاه بهبود یابد، باید نقاط ضعف و قوت را بدون تعارف بپذیریم و برای رفع محدودیت‌ها برنامه‌ریزی کنیم. هدف ما نقد گذشته نیست، بلکه ایجاد مسیر رشد و بالندگی آینده است.

وی با اشاره به موفقیت‌های دانشگاه در برخی شاخص‌ها، از جمله اخلاق در پژوهش و کمیته تحقیقات دانشجویی، تصریح کرد: دانشگاه علوم پزشکی اهواز در حوزه اخلاق در پژوهش طی چند سال متوالی به سقف امتیازات وزارت بهداشت رسیده و مورد تشویق قرار گرفته است؛ همچنین کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه برای سه سال متوالی رتبه اول کشوری را کسب کرده که ظرفیت و توانمندی بالای نیروی انسانی دانشگاه را نشان می‌دهد.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اهواز مأموریت‌گرایی را یکی از الزامات توسعه دانشگاه دانست و گفت: هیچ دانشگاهی در دنیا در همه حوزه‌ها سرآمد نیست؛ دانشگاه باید حوزه‌های اولویت‌دار خود را شناسایی کند و منابع انسانی و مالی را به‌صورت هدفمند در همان مسیرها متمرکز سازد.

دکتر رفیعی با تشریح اقدامات انجام‌شده برای بهبود وضعیت پژوهش، افزود: تشکیل کارگروه‌های تخصصی برای تحلیل وضعیت دانشگاه، بررسی تجربه دانشگاه‌های موفق، اصلاح فرآیندها، افزایش شفافیت و تقویت آموزش شاخص‌های اثرگذاری از جمله اقداماتی است که در معاونت تحقیقات و فناوری دنبال شده و نتایج اولیه آن نیز قابل مشاهده است.

وی در خصوص شاخص «اثرگذاری اجتماعی پژوهش»، اظهار کرد: بخش قابل توجهی از فعالیت‌های اثرگذار دانشگاه پیش‌تر انجام شده، اما به‌دلیل عدم آشنایی با سازوکارهای ثبت و امتیازدهی، این اقدامات به امتیاز تبدیل نشده بود. با آموزش و تبیین این شاخص‌ها، امروز دانشگاه به سقف بارگذاری طرح‌های اثرگذار رسیده است.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اهواز ارتباط مؤثر با معاونت‌های درمان و بهداشت را یکی از الزامات ارتقای اثرگذاری پژوهش دانست و گفت: پژوهش‌های مسئله‌محور زمانی موفق خواهند بود که با نیازهای واقعی نظام سلامت پیوند بخورند و این امر بدون همکاری میان‌بخشی امکان‌پذیر نیست.

دکتر رفیعی افزود: تلاش شده با حمایت از فناوران، تسهیل فرآیندهای مالی، حضور در نمایشگاه‌های تخصصی، برگزاری رویدادهای مشترک و تقویت پارک علم و فناوری، مسیر توسعه فناوری هموار شود.

وی با اشاره به جایگاه پارک علم و فناوری سلامت به‌عنوان یکی از حلقه‌های کلیدی زنجیره پژوهش تا محصول، گفت: پارک علم و فناوری سلامت می‌تواند موتور محرک دانشگاه در حرکت از پژوهش‌های صرفاً مقاله‌محور به سمت نوآوری، تولید محصول و حل مسائل واقعی حوزه سلامت باشد و روشن نگه داشتن چراغ این پارک، نیازمند حمایت هدفمند، اعتماد به ظرفیت‌های درون دانشگاه و نگاه بلندمدت به فناوری است.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اهواز افزود: بر همین اساس، در سال جاری تلاش شد تا مسیرهای حمایتی از پروژه‌های فناورانه تسهیل شود و برای نخستین‌بار، طرح‌های فناوری در فرآیندهای دانشگاهی به‌صورت مستقل دیده شوند؛ برگزاری رویدادهای مشترک مانند همایش هوش مصنوعی در سلامت با همکاری دانشگاه، جهاد دانشگاهی و پارک علم و فناوری، اعزام فناوران دانشگاه به نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی و حمایت تمام‌قد از مخترعان، بخشی از اقداماتی است که با هدف تقویت زیست‌بوم نوآوری و تبدیل ظرفیت‌های علمی دانشگاه به ارزش اقتصادی و اجتماعی دنبال شده است.

وی با اشاره به ظرفیت‌های استان خوزستان در حوزه صنعت، گفت: خوزستان از استان‌های پیشرو در پرداخت مالیات است، اما سهم ناچیزی از منابع آن را جذب می‌کند؛ این در حالی است که قوانین لازم برای جذب منابع وجود دارد و با همت مدیران استانی می‌توان بخش قابل توجهی از این منابع را به پژوهش و فناوری دانشگاه‌ها اختصاص داد.

دکتر رفیعی از آغاز همکاری با صنایع بزرگ استان از جمله پتروشیمی‌ها خبر داد و اظهار کرد: نخستین قراردادهای پژوهشی با صنعت در آستانه انعقاد است و امیدواریم این مسیر در سال‌های آینده به نتایج ملموس در حوزه تولید، دارو و فناوری‌های سلامت منجر شود.

وی در پایان با تأکید بر ضرورت تأمین منابع مالی بیرون از دانشگاه، گفت: بدون جذب اعتبارات ملی، صنعتی و فرادستگاهی، بهبود پایدار وضعیت پژوهش امکان‌پذیر نیست. معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه با جدیت این مسیر را دنبال می‌کند و امیدواریم با همدلی اساتید، دانشجویان و مدیران، آینده‌ای روشن‌تر برای پژوهش دانشگاه رقم بخورد.