شایع‌ترین بیماری‌های شغلی و راهکارهای پیشگیری را بشناسید
وی درباره عوامل خطر محیط کار اظهار داشت: عوامل ایجاد بیماری در محیط‌های صنعتی به پنج دسته اصلی تقسیم می‌شوند؛ نخست، عوامل فیزیکی شامل صدا، فشار، روشنایی، استرس‌های حرارتی و پرتوها هستند که اندازه‌گیری آنها براساس اصول فیزیک انجام می‌شود. دوم، عوامل شیمیایی مانند گردوغبارها، گازها، بخارات و فیوم‌ها، سومین دسته، عوامل بیولوژیکی هستند که ناشی از ویروس‌ها و باکتری‌ها بوده و منجر به بروز بیماری‌های عفونی می‌شوند.
مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز افزود: دسته چهارم، عوامل ارگونومیک مانند حمل بار نامناسب و پوسچرهای نادرست (وضعیت استقرار اعضا و اندام بدن در فضا) هستند که باعث بروز بیماری‌های اسکلتی عضلانی می‌شوند. در نهایت، عوامل ایمنی مطرح است که عمدتا منجر به وقوع حوادث در محیط کار می‌گردد.
معلم بر اهمیت ضرورت انجام معاینات دوره‌ای برای افراد شاغل تاکید کرد و گفت: با توجه به اینکه بیماری‌های شغلی معمولا به صورت مزمن و در بازه زمانی طولانی، گاه طی ۱۰ تا ۱۵ سال ایجاد می‌شوند، انجام معاینات سالانه برای کارکنان الزامی است. بیماری‌هایی مانند افت شنوایی یا بیماری‌های ریوی ممکن است تنها در سنین نزدیک به زمان بازنشستگی آشکار شوند، بنابراین تشخیص زودهنگام از طریق معاینات ادواری، نقش مؤثری در کنترل و پیشگیری از پیشرفت بیماری‌ها دارد.
وی افزود: براساس ماده ۹۲ قانون کار، کارفرمایان موظف‌اند معاینات دوره‌ای را به صورت منظم برای افراد تحت نظر خود انجام دهند تا میزان بروز بیماری در شاغلان سنجیده شده و راهکارهای کنترلی مناسب ارائه شود. همچنین معاینات بدو استخدام برای سنجش آمادگی جسمی و روانی افراد جهت ورود به محیط‌های صنعتی ضروری است.
مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز با اشاره به فرآیند پیشگیری از بروز بیماری‌های شغلی توضیح داد: این فرآیند با شناسایی عوامل زیان‌آور محیط کار آغاز می‌شود؛ عواملی نظیر صدا، گردوغبار، فشار و پوسچرهای نامناسب یا حمل بار بیش از حد، توسط شرکت‌های دارای مجوز بهداشت حرفه‌ای شناسایی، نمونه‌برداری و ارزیابی می‌شوند و در صورت مشاهده مقادیر بالاتر از حد مجاز، راهکارهای کنترلی ارائه خواهد شد.
معلم درباره راهکارهای کنترلی، خاطرنشان کرد: راهکارهای مدیریتی مانند کاهش زمان مواجهه کارکنان با عامل زیان‌آور، تغییر شیفت یا تغییر محل کار، راهکارهای فنی و مهندسی شامل طراحی سیستم‌های تهویه مناسب، برودتی کردن محیط‌های گرم، ایزوله‌سازی منابع آلودگی و نصب تجهیزات کاهش آلودگی و در نهایت، استفاده از وسایل حفاظت فردی نظیر گوشی‌های ضدصوت، ماسک‌های فیلتردار و لباس‌های ایمن، راهکارهای کنترلی در جهت پیشگیری از وقوع بیماری‌های شغلی هستند.
وی تاکید کرد: وسایل حفاظت فردی باید به عنوان آخرین راهکار در نظر گرفته شوند، چون در بسیاری مواقع استفاده نادرست یا ناکارآمدی این وسایل می‌تواند کارایی پیشگیری را کاهش دهد. بنابراین تا حد امکان باید از راهکارهای مدیریتی و فنی مهندسی برای حفاظت از سلامت کارکنان استفاده شود.
نظر دهید